Erməni Xankəndi seçicisinin siyahısını hardan bilir və ya sizə görə “ispan xəcaləti” çəkirəm
Yazıda qeyd olunur ki, 9 fevralda Azərbaycanda seçki keçirilib, (bizim müxalifətin də dediyi kimi-müəl.) pozuntu və saxtakarlıqla müşaiət olunub. Parlamentə seçilənlər arasında yeni simalar var, onlardan biri də Dağlıq Qarabağın Azərbaycanlı icması (“müəllif” icmanın adını dırnaqda verib) adlanan (məhz belə də yazıb, adlanan) qurumun rəhbəri Tural Gəncləliyevdir. Sitat: “Gəncəliyev Xankəndi (azərbaycanlılar Stepanakerti belə adlandırırlar) seçki dairəsindən seçilib. Bu virtual seçki dairəsi bəlli səbəblərdən Stepanakertdə deyil, Bakıda yerləşir, orada isə 5 min nəfər şəhər sakini qeydiyyatdadır”.
Və diqqət yetirməli olduğumuz ilk məqam! Erməni yazır ki, MSK-nın saytından Xankəndi seçki dairəsindən olan seçicilərin adlarını tutuşdurduq və bəlli oldu ki, eyni ildə anadan olan, ad soyadları eyni olan şəxslər qedyiyyata alınıb. Yəni, bu erməninin düşüncəsinə görə ayrı-ayrı ünvanlarda yaşayanları da Xankəndi seçicisi kimi siyahıya salmışıq. İndi hörmətli oxucular, əziz soydaşlarımız scrinlərə baxsınlar.
Suallar yaranır. Bildiyimiz kimi, MSK-nın saytında insanların ad-soyadlarını, anadan olduğu ili, seçki dairəsini yazmadan məlumat əldə etmək mümkün deyil. Beləliklə ilk sual, necə olur ki, erməni “müəllif” Xankəndi seçki dairəsində qeydiyyatda olanların ad-soyadlarını bilir? Axı dedik, ad-soyad olmasa axtarış nəticə vermir. Demək, bu siyahını ya ötürən var, ya jurnalist ciddi saxtakarlıq edir. Tutaq ki, Xankəndindən qovulan azərbaycanlıların əvvəldən siyahısı olub. Yəni ermənilər bu siyahını qoyub qabaqlarına bir-bir axtarışa verib, tapırlar. Onda belə sual yaranır: bütün Azərbaycanda eyni ildə anadan olan, eyni ad-soyadlı insanlar ola bilməz? Məsələn, hər bir Azərbaycan vətəndaşının şəxsiyyət vəsiqəsinin fin kodunda eyni ad-soyadlı insanların sayı göstərilir. Bəzən həmin rəqəm 7, 10, hətta 12 də olur. Bu, belə.
Keçək daha ağrılı məsələlərə. Müəllif qeyd edir ki, həmin dairədən Tural Gəncəliyevə rəqib namizəd sosial şəbəkə hesabında Bərdədə yaşadığını yazıb. Həmin adı erməni saytlarının çiçəyinə çevrilmiş namizəd sosial şəbəkə statusunda yazıbmış ki, Xankəndindən olan bütün məcburi köçkünləri tanıyır.
“Bərdədə və ətrafda 100-ə yaxın Xankəndi qeydiyyatlı yaşayır. (burada bir məqamı qeyd edim ki, ermənilər Xankəndindən olanları məcburi köçkün deyil, məhz məqsədli “qaçqın” yazırlar. Qaçqınla, məcburi köçkünün fərqini bilməmiş deyilsiniz. Erməni hətta ən xırda detalda belə öz murdarlığını göstərir.) Lakin siyahıda 301 nəfər qeyd olunub”. “Yəni, belə çıxır ki, 200 nəfər Xankəndinə aid olmayan şəxs siyahıya saxta əlavə olunub”- deyə erməni sevincək bunu qeyd edir. İndi gəlin bir dəqiqləşdirək.
Əvvəla, o qəhrəman “namizəd” anlamalıdır ki, Xankəndindən qovulan Azərbaycanlıları bir yerdə sonuncu dəfə 1991-ci ildə görüb. O vaxtdan az qala 30 il keçir. Bu müddətdə siyahıda yeniliklərin olması olduqca adi və mümkün haldı. Bunun həddi-buluğa çatanı, universitetdə oxuyanı, yeni ailə quranı, boşananı və s. var.
Axı nə az, nə çox 30 il keçib. Deməyim odur ki, sosial şəbəkədə nəsə yazanda ağlınıza, dilinizə gələn statusa qusmaq lazım deyil, düşmən görür və oxuyur. Nəticədə beləcə erməni mediasının “qəhrəmanına” çevrilirsiniz və biz həmin sözü haqqınızda bir az başqa cür oxuyuruq.
Nəhayət, qeyd ediləsi növbəti “xəcalət” çəkdiyimiz məqam. Erməni “müəllif” yazır ki, Xankəndi seçki dairəsinə 13 məntəqə daxildir və bunlar Bakı, Sumqayıt, Bərdədə və s. yerləşir. “Bütün məntəqələrdə saxtakarlıqlar olub. Videolardan birində məntəqə seçki komissiyasının üzvü stol altından bülletenləri götürüb qutuya atdığı görünür”. Və erməni yazır: “Beynəlxalq müşahidəçilərin seçkiyə olan neqativ rəyi, Azərbaycan müxalifətinin paylaşdığı və təqdim etdiyi sonsuz video və foto sənədlər Xankəndi azərbaycanlılarının namizədinin necə qalib gəldiyini göstərir”.
Bunları oxuyandan sonra deməyə söz qalmır. Bir də adamın matı-qutu bu sətirləri oxuyanda quruyur: “Müşahidəçilərdən birinin sözlərinə görə ona seçki məntəqəsində “ Kim lazımdırsa o da seçiləcək, sənin iştirakın heç nəyi dəyişmir” deyilib. İndi Tural Gəncəliyev mövcud olmayan və ya onu seçməyən “qaçqınların” maraqlarını təmsil edəcək”.
Məqalə haqda bu qədər. İndi iki əlavəmiz olacaq. Bunlardan biri son dövrlərdə leksikona daxil olan “ispan xəcaləti” ifadəsi haqdadır. Əslində bunun ispan xalqına ciddi aidiyyatı var, əsas ifadənin mahiyyətidir. Rus dilinə «испанский стыд», ingilis dilinə “Spanish shame” tərcümə olunan “İspan xəcaləti” kimi dillərə düşən ifadə ispanca “Verguenza ajena” səslənir. Bu isə “başqasına görə xəcalət çəkmək” mənası verir. Təxminən belə izah edək: Tutaq ki, tanıdığınız bir nəfərin TV-də çıxışı zamanı xırda səhv üzündən çətin duruma düşdüyünü görür və buna görə utanırsınız. Bax bu ispan xəcaləti çəkməkdir. İndi mən, bu ifadədən istifadə etməyi bəyənirəm, amma etiraf edim ki, bu məqalənin yazılmasına səbəb olmuş hər kəsdən bir Azərbaycanlı kimi xəcalət çəkirəm. Üzünüz qara olsun.
Nəhayət, bu fikirlərimlə bağlı sosial şəbəkələrdə “bəlkə səhv yazıb”, “niyə ədalətli seçki keçirilmirdi”, “saxtakarlıq etməzdilər” və s. ritorikasına öncədən cavab verim ki, sonra brifinq keçirməli olmayım. Əvvəla, mövzu Xankəndi, Dağlıq Qarabağın Azərbaycanlı icmasıdırsa burada erməniyə “işləməyinizi” saxlayın, qatlayın və sonra gizli bir yerdə istifadə edərsiniz. İkincisi, məhz Xankəndi seçki dairəsi ilə bağlı şiakyətiniz var idisə müvafiq qurumlara müraciət edib, şikayətinizi çatdıra və müvafiq cavabı, daha doğrusu sizi rahatladan qərarı ala bilərdiniz. Daha başqa dairələdəki kimi sosial media tribunasından çıxış etmək, qara-qışqırıq salmaqla deyil. Təkrar edirəm, mövzu Xankəndidir.
Nəhayət, “demokratiya”, “azad seçki”, “azad söz” fikirlərində israrlı olanlar üçün bir hadisəni xatırladım. İngilis şair və filosof Teylor Koleric bir nəfərlə ciddi mübahisə etməli olur. Həmsöhbəti uşaqlara hər hansı dini təbliğatın, təhsilin verilməsinə qarşı olduğunu deyirmiş. Onun fikirlərinə görə, uşaqlar müəyyən bir yetkinliyə çatdıqda dini inanclarını seçməkdə azad ola bilərlər. Təbii ki, ingilis alim bu fikirlərlə razı deyildi, amma müəyən müddətə mübahisəyə son verir və zamanı gözləyir. Həmin hadisədən 3-4 ay keçəndən sonra cənab Koleric həmin müsahibini saldığı bağına baxmağa dəvət edir. Qonaq bağa daxil olarkən təəccübünü gizlətmir və deyir: “Sən, buna bağ deyirsən? Burada yabanı otlardan başqa bir şey yoxdur ki”.
“Gördüyünüz kimi, bağımın azadlıq haqqını tapdalamaq istəmədim. Bağçamın özünü ifadə etmə və istədiyi məhsulu vermə haqqını tanıyıram”-deyə Koleric cavab verir.
Aydın oldu, yoxsa hər şeyi açıq yazaq?
“Allah taala bizə öz soydaşlarımıza görə “ispan xəcaləti” çəkdirməsin” deyərdim...
Sənan Nəcəfov
Teqlər: